လကၤာဒီပမွ ျမတ္စြယ္ေတာ္

06-3-09

ျမန္မာ၊ ထိုင္း၊ သီရိလကၤာ၊ လာအိုႏွင့္ ကေမၻာဒီယားႏိုင္ငံတို႔မွာ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶသာသနာ ေတာ္ ထြန္းကားရာ ႏိုင္ငံမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ သီရိလကၤာႏိုင္ငံမွာမူ ဗုဒၶျမတ္စြယ္ေတာ္ တစ္ဆူ ကိန္း၀ပ္စံပယ္လွ်က္ရွိသျဖင့္ အျခားေသာ ေထရ၀ါဒႏိုင္ငံမ်ားထက္ ထူးျခား သည္ဟု ဆိုႏိုင္ပါသည္။ ဤတြင္ အခြင့္သင့္သျဖင့္ သီရိလကၤာႏုိင္ငံရွိ ဗုဒၶျမတ္စြယ္ ေတာ္၏ သမိုင္းေနာက္ခံကို အက်ဥ္းခ်ဳပ္အျဖစ္ ေလ့လာတင္ျပလိုပါသည္။

ဘီစီ (၆) ရာစု၊ မဟာသကၠရာဇ္ (၁၄၈) ခုႏွုစ္၊ ကဆုန္လျပည့္ေန႔တြင္ အိႏၵိယႏိုင္ငံ၊ ကုသိနာရုံေဒသ၌ ဗုဒၶရွင္ေတာ္ၿမတ္ ပရိနိဗၺာန္စံဝင္ေတာ္မူပါသည္။ ဘုရားရွင္၏ ႀကြင္း က်န္ရစ္ေသာ ဥတုဇ ရုပ္ကလပ္ေတာ္ကုိ ေတေဇာဓါတ္ ေလာင္ကၽြမ္းေစၿပီးေသာအခါ ရွစ္ျပည္ေထာင္ေသာ မင္းတုိ႔သည္ ဓါတ္ေတာ္ေဝစုခြဲၾကရာ အေဝမတည့္ျဖစ္ၾကၿပီး အခ်င္းမ်ားၾကေလသည္။ ထိုအခါ ေဒါနအမည္ရွိေသာ ျဗဟၼဏ(ပုဏၰား)သည္ ရွစ္စရြက္ မွ် ပမာဏရွိေသာ ဓာတ္ေတာ္မ်ားကို ရွစ္စု အညီအမွ် ခြဲေဝ၍ ရွစ္ျပည္ေထာင္ေသာ မင္းတို႔အား ေပးအပ္ေလသည္။

မဟာဝံသ အစ႐ွိေသာက်မ္းမ်ားအဆိုအရ ဓာတ္ေတာ္ခြဲေဝစဥ္အခါက ေဒါနပုဏၰားသည္ ျမတ္ဗုဒၶ၏ လက္်ာအထက္စြယ္ေတာ္ကို အမွတ္မဲ့ယူလွ်က္ သူ၏ ေဗာင္းထုပ္ၾကား၌ ဝွက္ထားလုိက္သည္။ ထုိစြယ္ေတာ္ျမတ္ကို သိၾကားမင္းက ပင္႔ေဆာင္လွ်က္ တာဝ တႎသာ နတ္ျပည္၌ စူဠာမဏိေစတီေတာ္ တည္ထားကုိးကြယ္၍ ႒ပနာထားသည္ဟု ဆုိသည္။



ထုိ႔အျပင္ ေဒါနပုဏၰားသည္ လက္်ာေအာက္စြယ္ေတာ္ကုိလည္း ေျခဖ်ားစြန္းျဖင္႔ နင္း လွ်က္ ဝွက္ထားျပန္ေလသည္။ ထုိစြယ္ေတာ္ကုိမူ နဂါးမင္းက သူ၏ ဣဒၶိပါဒ္တန္ခုိးျဖင္႔ နဂါးျပည္သုိ႔ ပင္႔ေဆာင္ျပီးကုိးကြယ္ထားေလသည္။ ေနာင္ေသာအခါ သီဟုိဠ္ကၽြန္း၌ ကာကဝဏၰတိႆမင္းလက္ထက္တြင္ မဟိႏၵအမည္ရွိေသာ မဟာေထရ္တစ္ပါးသည္ နဂါးျပည္မွ ျမတ္စြယ္ေတာ္ကုိ ပင္႔ေဆာင္ျပီး သီဟုိဠ္ကၽြန္း ေသရုေတာင္ၾကား၌ ေစတီ ေတာ္တစ္ဆူ တည္ထားကုိးကြယ္၍ ဌာပနာခဲ႔သည္ဟု အဆုိရွိသည္။


ဓာတ္ေတာ္ေဝစဥ္က ေဒါနပုဏၰားသည္ လက္ဝဲအထက္စြယ္ေတာ္ကုိလည္း အမွတ္မဲ့ ယူကာ သူ၏ဝတ္စုံၾကားထဲတြင္ ဝွက္ထားျပန္ေလသည္။ ထုိစြယ္ေတာ္ျမတ္ကုိမူ ဂႏၶာရ တုိင္းသားရဟန္းေတာ္တစ္ပါးက ဂႏၶာရတုိင္းသုိ႔ ပင္႔ေဆာင္ကာ ဂႏၶာရတုိင္းရွိ ေစတိယ ေတာအုပ္၌ ေစတီတည္ျပီး ဌာပနာ၍ ကုိးကြယ္ခဲ႔ေလသည္။

ျမတ္ဗုဒၶ၏ အေလာင္းေတာ္ကုိ မီးသၿဂိဳဟ္ေနစဥ္ အခ်ိန္က ျဖစ္ပါသည္။ အရွင္သာရိ ပုတၱရာ၏တပည္႔ ေခမာအမည္ရွိေသာ ရဟႏၲာအရွင္ျမတ္တစ္ပါးသည္ စႏၵကူးနံ႔သာ ထင္းပုံထဲမွ လက္ဝဲေအာက္စြယ္ေတာ္ကုိ ပင့္ေဆာင္ကာ ကလိဂၤတုိင္း ဒႏၲပူရၿမိဳ႕၌ စုိးစံ ေနေသာ ဘုရင္ျဗဟၼဒတၱအား ေပးအပ္ၿပီးလွ်င္ ကုိးကြယ္ေစခဲ့ေလသည္။ ဗုဒၶျမတ္စြယ္ ေတာ္ကုိ ကလိဂၤတုိင္း၌ မင္းအဆက္ဆက္တုိ႔က ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေ႐ွာက္ ကုိးကြယ္ လာၾကရာ ဂုဟသိဝဘုရင္ လက္ထက္အထိ ႏွစ္ေပါင္းရွစ္ရာမွ် ၾကာျမင့္ခဲ့သည္ ဟုဆုိသည္။ ကလိဂၤတုိ္င္းသည္ အိႏၵိယႏုိင္ငံ အေရွ႕အလယ္ပုိင္းေဒသ မဟာနဒီႏွင္႔ ေဂါဒါဝရီျမစ္တုိ႔ၾကားတြင္ တည္ရွုိခဲ့ေသာ ေရွးေဟာင္းမင္းေနျပည္ေတာ္ တစ္ခုျဖစ္ သည္။ ယခုေခတ္ ၾသရိႆျပည္ နယ္သည္ ကလိဂၤတုိင္း၏ ေနရာေဟာင္း ျဖစ္သည္ဟု ဆုိၾကသည္။ ကလိဂၤတုိင္း၌ ထီးနန္းစုိးစံခဲ႔ၾကေသာ ဘုရင္အဆက္ဆက္တုိ႔သည္ ဗုဒၶဘာ သာဝင္မ်ားျဖစ္ၾကသည္။ ဗုဒၶ၏တရားေတာ္ျမတ္ကုိ အထူးၾကည္ညိဳ ေလးစားေသာ ကလိဂၤဘုရင္ ဂုဟသိဝသည္ သီရိလကၤာႏုိင္ငံႏွင္႔လည္း အဆက္အသြယ္ရွိသည္ ဟုဆုိပါသည္။

ထုိအခ်ိန္က သီဟုိဠ္ကၽြန္းတြင္ ထီးနန္းစုိးစံေနေသာဘုရင္မွာ မဟာေသန (ေအဒီ ၃၃၄-၃၆၂) ျဖစ္သည္။ ကလိဂၤဘုရင္ ဂုဟသိဝႏွင့္ သီဟုိဠ္ဘုရင္ မဟာေသန (ေအဒီ ၃၃၄-၃၆၂) တုိ႔သည္ ဗုဒၶဘာသာ အခ်င္းခ်င္းျဖစ္သျဖင္႔ ခ်စ္ၾကည္ရင္းႏွီးမႈရွိၾကသည္။ ကလိဂၤ တုိင္းကုိ စုိးစံအုပ္ခ်ဳပ္ေနေသာ ဂုဟသိဝ ဘုရင္သည္ မိမိ၏ဘုိးဘြားဘီဘင္ အစဥ္ အဆက္က ထိန္းသိမ္းေစာင္႔ေရွာက္ ကုိးကြယ္ဆည္းကပ္လာခဲ႔ေသာ ေထရဝါဒဗုဒၶ သာသနာေတာ္ႏွင္႔ ဗုဒၶျမတ္စြယ္ေတာ္ကို အထူးပင္ျမတ္ႏုိး၍ တန္ဖုိးထားသည္။ သုိ႔ေသာ္ ထုိအခ်ိန္မွာ ကလိဂၤတုိင္းသည္ အိမ္နီးခ်င္းတုိ႔ႏွင့္ မသင့္မတင့္ျဖစ္ေနၾကသည္။ အိမ္နီးခ်င္း ႏုိင္ငံအခ်ိဳ႕တုိ႔သည္ ကလိဂၤတုိင္းကုိ တုိက္ခုိက္သိမ္းယူရန္ ၾကံစည္ ေနၾကခ်ိန္ျဖစ္သည္။ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံအခ်ိဳ႕တုိ႔က ကလိဂၤတုိင္းကုိ သိမ္းပုိက္လုိၾကျခင္း၏ အဓိကျပႆနာမွာ ကလဂၤတုိင္းရွိ ဗုဒၶျမတ္စြယ္ေတာ္ကုိ သိမ္းပုိက္လုိေသာၾကာင့္ ပင္ျဖစသည္။ သုိ႔ေသာ္ ကလိဂၤတုိင္းကုိ တုိက္ခိုက္၍ ဗုဒၶျမတ္စြယ္ကို သိမ္းပုိက္ရန္ ၾကံစည္ေနၾကသူမ်ားမွာ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ား မဟုတ္ၾကဟုဆုိသည္။

ကလိဂၤတုိင္းသည္ အိမ္နီခ်င္းႏုိင္ငံမ်ားႏႈိင္းယွဥ္ပါက အဘက္ဘက္တြင္ အားနည္းမႈမ်ား ရွိေနသည္။ မိမိႏုိင္ငံ၏ အေျခအေနမွန္ကုိ သိျမင္ေသာ ဘုရင္ဂုဟသိဝသည္ သူ႔ကုိယ္ သူ စိတ္ခ်ယုံၾကည္မႈမရွိဘဲ အခက္ၾကံဳေနသည္။ သူကုိယ္တုိင္မွာမူကား အမ်ိဳးဘာသာ သာသနာေတာ္ကုိ အသက္ႏွင္႔လဲ၍ ကာကြယ္ရန္ ဆုံးျဖတ္ထားျပီးျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္ စစ္မက္ျဖစ္ပြားျပီး မိမိရႈံးနိ္မ္႔၍ ရန္သူလက္သုိ႔က်ေရာက္သြားရသည္ရွိေသာ္ ရန္သူတုိ႔က ျမတ္စြယ္ေတာ္ကုိ သိမ္းယူဖ်က္ဆီးပစ္ၾကေတာ႔မည္။ ကလိဂၤတုိင္းကို လက္လြတ္ဆုံးရႈံး ရပါက အမ်ိဳးဘာသာသာသနာေတာ္လည္း လံုးဝေပ်ာက္ကြယ္ သြားရမည့္ အေျခအေန ျဖစ္ေနသည္။

ကလိဂၤဘုရင္သည္ မိမိ၏အသက္ ဥစၥာစည္းစိမ္ထက္ အမ်ိဳးဘာသာသာသနာ ေတာ္ကုိ ပုိမုိ၍ ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏူိးေတာ္မူသည္။ အကယ္၍ စစ္ရႈံးခဲ့သည္ရွိေသာ္ မိမိေသရမည္ထက္ ဗုဒၶျမတ္စြယ္ေတာ္အား ဘာသာျခားတုိ႔ သိမ္းယူဖ်က္စီးပစ္ၾကမည္႔ အေရးကုိ ပုိမုိ၍စုိးရိမ္ ပူပန္ေနသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ သူ၏သမီးေတာ္ ေဟမမာလာမင္းသမီးအား ေခၚယူေတြ႔ဆုံ၍ လွ်ဳိ႕ဝွက္ အစီအစဥ္တစ္ခု ခ်မွတ္ေတာ္မူေလသည္။ မင္းႀကီး၏အစီအစဥ္မွာ မိမိတုိ႔ စစ္ရႈံးပါက ဗုဒၶျမတ္စြယ္ေတာ္ကုိ ပင့္ေဆာင္ျပီး သီဟုိဠ္ကၽြန္းသုိ႔ တိတ္တဆိတ္ ထြက္ ေျပး တိမ္းေရွာင္ရန္ ညႊန္းၾကားျခင္းပင္ျဖစ္သည္။

စစ္္ျဖစ္ေသာအခါ ကလိဂၤဘုရင္မွာ လက္နက္ခ်ရေတာ႔မည္႔ အေျခအေနသုိ႔ ေရာက္ လာသည့္အတြက္ အျဖစ္မွန္ကို အကဲခတ္ေနေသာ ေဟမမာလာမင္းသမီးသည္ ခမည္း ေတာ္၏ ညႊန္ၾကားခ်က္ကုိ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေလေတာ႔သည္။ ေဟမမာလာ မင္းသမီးသည္ ရေသ့မအသြင္ဝတ္ဆင္ၿပီး သူမ၏ ဆံက်စ္ထံုးထဲတြင္ ဗုဒၶျမတ္စြယ္ ေတာ္ကုိ ထည့္ကာ ပင့္ေဆာင္ရန္ ၾကံစည္သည္။ ထုိ႔အတူ သူမ၏ ၾကင္ယာေတာ္ ဒႏၱမင္းသားကုိလည္း ရေသ့အသြင္ ဝတ္ဆင္ေစကာ သူမႏွင္႔အတူ လုိက္ပါေစေလ သည္။ စစ္ပြဲကာလပင္ျဖစ္ေသာ္လည္း ရဟန္း၊ ရေသ့တုိ႔မွာ လြတ္လပ္စြာ ဝင္ထြက္သြား လာႏုိင္ၾကသည္ဟုဆုိသည္။

ရေသ့ဟန္ေဆာင္ ထားၾကေသာ မင္းသားႏွင္႔ မင္းသမီးတုိ႔သည္ ကလိဂၤတုိင္းမွ တိတ္တဆိတ္ ထြက္ခြါလာၾကျပီး ပင္လယ္ဆိပ္ကမး္တစ္ခုသုိ႔ သြားၾကသည္။ ထုိ႔ေနာက္ ေလွၾကံဳစီးကာ သီဟုိဠ္ကၽြန္းသုိ႔ ခရီးဆက္ၾကေလသည္။ လမ္းခရီးတစ္ေလွ်ာက္မူ သူတုိ႔ ဇနီးေမာင္ႏွံအား ကလိဂၤတုိင္းမွာ မင္းသားႏွင္႔မင္းသမီးျဖစ္သည္ကုိ မည္သူမွမ႐ိုပ္ မိေစရန္ အထူးလွ်ိဳ႔ဝွက္ခဲ့ၾကသည္။ ဒႏၱမင္းသားႏွင္႔ ေဟမမာလာမင္းသမီးတုိ႔ သီဟုိဠ္ ကၽြန္းသုိ႔ ေရာက္ခ်ိန္သည္ သီဟုိဠ္ဘုရင္ မဟာေသနမင္း နတ္ရြာစံ၍ သီရိေမဃ ဝဏၰမင္း ထီနန္းစုိးစံ ေနခ်ိန္ျဖစ္သည္။ ထုိမင္းၾကီသည္ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ကုိ အထူးပင္ ၾကည္ညိိဳေလးစားသူျဖစ္သျဖင္႔ စြယ္ေတာ္ျမတ္ကို ပင္႔ေဆာင္၍ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ လာၾကေသာ ဒႏၱမင္းသားႏွင့္ ေဟမမာလာမင္းသမီးတုိ႔ကို ေႏြးေထြးစြာ ႀကိဳဆုိ၍ ခ်ီးျမွင့္ ေျမွာက္စားေလသည္။

သီဟုိဠ္ဘုရင္ သီရိေမဃဝဏၰမင္း (ေအဒီ-၃၆၂-ခန္႔) သည္ ဗုဒၶျမတ္စြယ္ေတာ္ကုိ ရတနာၾကဳတ္တြင္ ထည္႔သြင္းျပီးလွ်င္ နန္းေတာ္ႏွင္႔ မနီမေဝးအရပ္၌ စြယ္ေတာ္တုိက္ ေဆာက္လုပ္ျပီး ကုိးကြယ္ပူေဇာ္ေလသည္။ စြယ္ေတာ္တုိက္မွာ အလြန္ခန္းနား၍ ေပေပါင္း ရာေက်ာ္ျမင့္သည္ဟု ဆုိပါသည္။ ထုိစြယ္တုိက္မွာ သီရိလကၤာႏုိင္ငံတြင္ ပထမဦးဆုံး ေဆာက္လုပ္ခဲ႔ေသာ စြယ္ေတာ္တုိက္ျဖစ္ျပီး အႏုရာဓပူရ ၿမိဳ႕ေဟာင္းရွိ ထူပါရုံေစတီ အေရွ႕ဘက္ တစ္ဖာလုံခန္႔ အကြာတြင္ တည္ရွိသည္ဟု သိရသည္။ ျမတ္စြယ္ေတာ္လွည္႔လည္ပူေဇာ္ပြဲကုိလည္း ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တုိင္း စည္းကားသုိက္ၿမိဳက္စြာ က်င္းပခဲ႔ၾကသည္။

သီဟုိဠ္(သီရိလကၤာ)ကၽြန္းႏုိင္ငံ၌ သီရိေမဃဝဏၰမင္းေနာက္ပုိင္းတြင္ မင္းဆက္ေပါင္း တစ္ရာေက်ာ္မွ် စုိးစံခဲ့ၾကေသးသည္ဟု သိရသည္။ သီရိလကၤာႏုိင္ငံ၏ ေနာက္ဆုံး မင္း ေနျပည္ေတာ္မွာ ကႏၵီၿမိဳ႕ျဖစ္သည္။ သီဟုိဠ္မင္းအဆက္ဆက္တုိ႔သည္ မိမ္ိတုိ႔ထီးနန္း စုိက္ရာ ၿမိဳ႕ေတာ္မ်ားသုိ႔ ဗုဒၶျမတ္စြယ္ေတာ္ကုိပါ ပင့္ေဆာင္၍ ကုိးကြယ္ဆည္းကပ္ခဲ့ ၾကေလသည္။ ယခုအခါ ဗုဒၶျမတ္စြယ္ေတာ္သည္ သီရိလကၤာႏုိင္ငံေတာ္၏ ေနာက္ဆုံး မင္းေနျပည္ေတာ္ျဖစ္ေသာ ကႏၵီၿမိဳ႕၌ ကိန္းဝပ္စံပါယ္လွ်က္ ရွိေနပါသည္။ ႏွစ္စဥ္ ဝါေခါင္လတြင္ က်င္းပၿမဲျဖစ္ေသာ ျမတ္စြယ္ေတာ္ လွည္႔လည္ပူေဇာ္ပြဲ (ေပရဟလ) မွာ ႏုိင္ငံအဝန္း၌ အထူးထင္ရွားေက်ာ္ၾကားေသာ ဘာသာေရးပြဲေတာ္ တစ္ခုပင္ျဖစ္ပါသည္။
ေလးနွစ္လွ်င္ တၾကိမ္က် အပူေဇာ္ခံျမဲျဖစ္ေသာ ျမတ္စြယ္ေတာ္ ပူေဇာ္ပဲြကုိ ၂၀၀၉ မတ္လ (၆) ရက္မွ (၁၆) ရက္ေန႕အထိ က်င္းပမည္ဟု သိရသည္။


ေသာတုဇနဘိကၡဳ
MSMA