ယခင္ ဓမၼစကူးလ္ႏွင့္ ယခု ဆန္းေဒးစကူးလ္

22nd June, 2009

``ဣတိပိေသာ ဘဂ၀ါ ´´ ``သမၺဳေဒၶ အ႒၀ီသဥၥ´´ (ဘုရားရွိခုိး)
``လူမုိက္ဆုိလွ်င္ ေရွာင္ေသြလႊဲလုိ႔ ၊ မမွီ၀ဲႏွင့္ ကင္းေအာင္ေန´´ (မဂၤလသုတ္)
``အဆိပ္ျပင္းေတာက္၊ ေျမြေဟာက္ႀကီးကုိ၊ ဖားငယ္မမ်ား ကိုက္၀ါးကုိမ်ိဳ၊ ကညာယူထား သက္ၾကားဖုိးအုိ၊ မယားဆဲ အျမဲေအာ္ေငါက္သကုိ´´(ေကာသလအိပ္မက္)
မိမိတုိ႔ ေက်ာင္းသားေပါက္စအရြယ္က ညေန ၇-နာရီ ဘုရား၀တ္တက္အၿပီးမွာ ရြာဦးေက်ာင္း ဘုန္းႀကီးကုိ ၀တ္ျဖည့္ေပးရင္း ဘုန္းႀကီးက အထက္ပါအတိုင္း စာတုိေပစမ်ား၊ ကဗ်ာမ်ား ႏႈတ္တုိက္ ခ်ေပးသည္ကုိ မိမိတုိ႔ေက်ာင္းသား ကုိရင္မ်ားက အလြတ္လုိက္ဆုိခဲ့ရပါသည္။ တခါတရံ အဖြဲ႕လုိက္၊ တခါတရံ တစ္ေယာက္ခ်င္း ဆုိရ၏။ ၿပီးမွ ဘုန္းႀကီးက ဆုိင္ရာဆုိင္ရာ အဓိပၸါယ္မ်ားကို ကေလးမ်ား သေဘာေပါက္ေအာင္ ရွင္းျပ၏။ ေရွးေဟာင္း ေႏွာင္းျဖစ္မ်ား၊ ငါးရာ့ငါးဆယ္ လာ ျဖစ္ေတာ္စဥ္မ်ား၊ ရုုိးရာပုံျပင္မ်ားကိုလည္း စိတ္၀င္စားမႈရွိေအာင္ ေျပာျပ၏။ အခ်ိန္ကား ၁-နာရီ/ ၁-နာရီေက်ာ္ ၀န္းက်င္ေလာက္ ၾကာျမင့္ေပသည္။ ဤသည္ကား တစ္ညတာ မဟုတ္၊ အလုပ္မ႐ႈတ္လွ်င္ ညစဥ္ညတုိင္းတည္း။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ရြာဦးေက်ာင္းက ညဥ္႔ဦးယာမ္သည္ မိမိတုိ႔ ေက်ာင္းသား ကိုရင္ေလးမ်ားအတြက္ ယေန႔ေခတ္အေနႏွင့္ ေျပာရလွ်င္ ``ဓမၼစကူးလ္´´ (Dhamma School) ပင္ ျဖစ္ေပေတာ့သည္။
ရြာဦးေက်ာင္းက ဓမၼစကူးလ္မွာ သင္ယူခဲ့သည့္ ဗုဒၶ၀င္ဆုိင္ရာ အေျခခံစာတုိေပစမ်ားက စာေပကို တတ္ခ်င္၊ ပညာကုိလုိခ်င္သည့္ စိတ္မ်ား ျဖစ္ေပၚေအာင္ ႏႈိးေဆာ္ေပးဟန္တူေလ၏။ စာဖတ္၀ါသနာပါသည့္ ဖခမည္းေတာ္ႀကီးက လည္း မင္းကြန္းဆရာေတာ္၏ မဟာဗုဒၶ၀င္စာအုပ္ထဲက ဆရာေတာ္၏ ဓာတ္ပုံႏွင့္ ဘြဲ႔ထူးဂုဏ္ထူးမ်ားကုိ ဖတ္ျပၿပီး မိမိကုိ ေျပာျပ၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ထင္၏။ ၁၀-ႏွစ္သားအရြယ္မွာ ရွင္သာမေဏ၀တ္ၿပီး ၁၃-ႏွစ္အရြယ္မွာ စာေပမ်ား သင္ၾကားဖုိ႔အတြက္ မုံရြာျမိဳ႕ ေဇာတိကစာသင္တုိက္ႀကီးသုိ႔ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ပါးပါးပင္ သြားခဲ့ေလသည္။

စာသင္တုိက္ႀကီးဆီသုိ႔ မေယာင္မလည္

စာသင္တုိက္ႀကီးသုိ႔ေရာက္ၿပီးသည့္ေနာက္၌ သဒၵါႀကီးစာအုပ္၊ အဘိဓမၼတၳသဂၤဟစာအုပ္တုိ႔ကုိ ကုိင္ေဆာင္ၿပီး အလြတ္ က်က္မွတ္ရေလသည္။ ထုိသုိ႔က်က္မွတ္ရင္း အဘိဓမၼတၳသဂၤဟစာအုပ္မ်က္ႏွာဖုံးမွာ ေရးသားထားသည့္ ``သီဟုိဠ္ကၽြန္း အရွင္ အႏု႐ုဒၶါမေထရ္ စီစဥ္ေရးသားအပ္ေသာ အဘိဓမၼတၳသဂၤဟ``ဟူေသာ စာကုိေတြ႕မိေသာအခါ ``မိမိတုိ႔နယ္ျမိဳ႕ေလးမွ မုံရြာကုိ သြားသည့္ ကတၱရာလမ္းေလးကိုပင္ အာရွတုိက္၏ အႀကီးဆုံးလမ္းမႀကီး´´ဟု ထင္ခဲ့ေသာ မိမိသည္ ``သီဟုိဠ္ ကၽြန္းဆုိတာ ဘယ္မွာလဲ၊ တနသၤာရီတုိင္းမွာလား၊ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာလား´´ဟု မေယာင္မလည္ႏွင့္ ၀ုိးတ၀ါး ေတြေ၀ စဥ္းစားမိခဲ့သည္။ ယင္းသုိ႔စဥ္းစားမိရင္းႏွင့္ပင္ စာသင္တုိက္မ်ိဳးစုံသုိ႔ သြားေရာက္၍ ပရိယတၱိ စာေပမ်ားကို သင္ယူခဲ့သည္။ ထုိ႔ေနာက္ သူ႕အရြယ္ႏွင့္သူ သတ္မွတ္ထားသည့္ စာေမးပြဲမ်ိဳးစုံကုိ ၾကိဳးစားၿပီး ၀င္ေရာက္ေျဖဆုိခဲ့ရင္း အသက္ ၂၇-ႏွစ္သုိ႔ ခ်ဥ္းနင္းေရာက္ရွိခဲ့ေလသည္။ ``သာမေဏေက်ာ္၊ ဓမၼာစရိယ၊ သက်သီဟ´´ဟူေသာ ဘြဲ႔မ်ားကို လည္း ရရွိခဲ့ပါသည္။


အသက္ ၂၇-ႏွစ္သုိ႔ေရာက္ေသာအခါ ထုိက္သေလာက္ ေလ့လာထားသည့္ ဗဟုသုတ၊ ရင္ဆိုင္ေက်ာ္လႊားခဲ့သည့္ အေတြ႕အႀကဳံ၊ အရာရာကို စူးစမ္းတတ္သည့္ အေတြးအေခၚမ်ား သူ႕ အရြယ္ႏွင့္သူ ရင့္က်က္လာၿပီျဖစ္သည္အား ေလ်ာ္စြာ`` သီဟုိဠ္ကၽြန္းဆုိတာ တနသၤာရီတုိင္းမွာလား၊ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာလား´´ဟူေသာ ၀ုိးတ၀ါး အေတြးမ်ား စုန္းစုန္း ျမဳပ္ နိဂုံးခ်ဳပ္သြားခဲ့ေလၿပီ။

အေတြးသစ္တို႔ေမြးဖြား

အေတြးေဟာင္းမ်ား ေဆြးေျမ႕သည့္အခါ အေတြးသစ္မ်ား သေႏၶတည္လာရျမဲျဖစ္ရကား ``ဒီပနီက်မ္းေပါင္းမ်ား စြာကုိ ျပဳေတာ္မူခဲ့ၿပီး ႏြားသားမစားေရးကုိ တုိက္တြန္းလွဳံ႕ေဆာ္ခဲ့ေသာ ကမၻာေက်ာ္ လယ္တီဆရာေတာ္(D.Litt)၊ သီဟုိဠ္ျဖစ္ ဋီကာက်မ္းတစ္ေဆာင္၏ အမွားကို ရဲရဲ၀ံ့၀ံ့ေထာက္ျပ သည့္ ပရမတၳဒီပနီဟုေခၚတြင္သည့္ ျမန္မာျပည္ျဖစ္ ဋီကာက်မ္း၊ သူနာျပဳအလုပ္ကုိ လုပ္ရင္း သာသနာျပဳခဲ့သည့္ ကမၻာ့ဗုဒၶသာသနာျပဳ အရွင္ေသ႒ိလ၊ သိရီလကၤာႏုိင္ငံ သမုိင္း၏ ေခတ္တကၠသုိလ္ ေက်ာင္းသားအျဖစ္ ပထမဆုံး ေပၚထြက္လာသည့္ ရဟန္းတစ္ပါးဟု တႏုိင္ငံလုံး ဟုိးဟုိး ေက်ာ္သြားခဲ့ ေသာ ေဒါက္တာ ၀ါလ္ပုိလာရာဟုလာ၊ နယ္ခ်ဲ႕တုိ႔ေပါက္ဖြားရာ ဥေရာပ၊ ေနမ၀င္အင္ပါရာဟု လက္မ ေထာင္ ခဲ့သည့္ အဂၤလန္၊ သင္ယူခ်င္သည့္ အတတ္ပညာမ်ားကို သင္ယူႏုိင္သည့္ ေအာက္စဖုိ႔ဒ္ တကၠသုိလ္၊ ကမၻာ့ကုလသမဂၢ ဌာနခ်ဳပ္တည္ရွိရာ အေမရိကန္၊ ပညာရွင္အေျမာက္အျမား ထုတ္လုပ္ေနသည့္ ဟားဗတ္တကၠသိုလ္၊ အဏုျမဴဖခင္ သိပၸံပညာရွင္ အုိင္းစတုိင္း၊ ကၽြန္စနစ္ကိုဖ်က္သိမ္းသည့္ သမၼတ လင္ကြန္း၊ ကုိယ့္ဘာသာ ကိုယ့္လူမ်ိဳးအတြက္ အသက္ကုိပင္ စေတးခဲ့သည့္ ဂႏၶီ၊ သန္းေပါင္း မ်ားစြာေသာ အိႏၵိယႏုိင္ငံသားမ်ားကုိ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ျဖစ္ေအာင္ စည္း႐ုံးႏုိင္ခဲသည့္ ေဒါက္တာ အမ္ေဘဒကာ´´စသည့္ ပုဂၢိဳလ္ထူး၊ ဂႏၳ၀င္စာေပ၊ ကမၻာေက်ာ္တကၠသုိလ္၊ ႏုိင္ငံတကာ သမုိင္း၀င္ ျဖစ္စဥ္မ်ားႏွင့္အတူ B.A M.A Ph.D စေသာ ဘြဲ႕ဒီဂရီမ်ားကုိ ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာသည့္ အေတြးမ်ားသည္ ရင္မွာ မသိမသာ ခုိေအာင္းမိေလၿပီ။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ``အရွင္သုမနပါလ B.A (ကုိလံဘုိ) အရွင္ေရ၀တဓမၼ M.A (ေကလနိယ) အရွင္ရာဟုလာနႏၵ Ph.D (ဘုံေဘ)´´ဟု စသည္အားျဖင့္ ေရးသားထားသည္မ်ားကို ေတြ႕ရေသာအခါ ယင္းႏိုင္ငံတကာသုံး ဘြဲ႕ဒီဂရီမ်ားကို လုိခ်င္သည့္စိတ္မ်ား ျဖစ္မိေလသည္။
``သာသနဓဇ၊ သိရီပ၀ရ၊ ၀ိဒူ၊ မဟာ၀ိဒူ၊ ပါရဂူ၊ နိကာယုေဇၹာတက၊ ဂႏၳ၀ါစက၊ ေဇာတိက ဓဇ´´ စသည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ သာသနာေတာ္ဆုိင္ရာ ဘြဲ႕ဒီဂရီမ်ားကား လူပုဂၢိဳလ္မ်ား နားလည္ဖုိ႔ မဆုိထားဘိ၊ မိမိတုိ႔ ရွင္ရဟန္းမ်ားပင္ နားလည္ေအာင္ မနည္းၾကိဳးစားရေပ၏။ လူအမ်ား နားလည္ဖုိ႔အတြက္မွာမူ ``ဘြဲ႔တံဆိပ္ဒီပလုိမာတန္း´´ တစ္ခုကိုပင္္ ဖြင့္ဖုိ႔လုိေပလိမ့္မည္။ B.A M.A Ph.D စေသာဘြဲ႕ဒီဂရီမ်ားက ႏုိင္ငံတကာသုံး ဘြဲ႕ဒီဂရီမ်ားျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ေက်းေတာ သားပင္ျဖစ္ ေစဦးေတာ့ ထုိက္သေလာက္ေတာ့ နားလည္ေပသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ယင္းႏိုင္ငံတကာသုံး ဘြဲ႕ ဒီဂရီမ်ားကား လူ႔ေလာကတြင္ ေရပန္းစားလွ၏။
ယင္းဘြဲ႕ဒီဂရီမ်ားကို လုိခ်င္သည့္အတြက္ သီဟုိဠ္ကၽြန္းေခၚ သိရီလကၤာႏုိင္ငံသုိ႔ သြားေရာက္၍ ပညာသင္ယူ ခ်င္သည့္ဆႏၵမ်ား ျဖစ္မိေလသည္။ သို႔ေသာ္ ႏြားေက်ာင္းသား တစ္ေယာက္အတြက္ ျမိဳ႕ေတာ္ႀကီးသည္ အလွမ္းကြာေ၀း လွသကဲ့သို႔ မိမိမွာလည္း အစစအရာရာ အင္အားနည္းေနရကား သီရိလကၤာရွိ တကၠသုိလ္ႀကီးမ်ားသည္ မိမိႏွင့္ အလွမ္း ကြာေ၀းလ်က္ပင္ ရွိေပသည္။ သို႔ေသာ္ ႏုိင္ငံတကာတကၠသုိလ္အိမ္မက္မ်ားက မက္ေနဆဲ။ ယင္းသုိ႔ေသာအိပ္မက္မ်ားမွာ ငယ္စဥ္ေတာင္ေက်း ကေလးဘ၀က နားစြင့္ခဲ့ရေသာ ရြာဦးေက်ာင္း ေခါင္းေလာင္းသံက စခဲ့ေပသည္။

ရြာဦးေက်ာင္းကေခါင္းေလာင္းသံမ်ား အိပ္ေမာက်ေနၿပီ

ယေန႔ အမိျမန္မာျပည္ႀကီး၌ ရြာဦးေက်ာင္းက ေခါင္းေလာင္းသံမ်ား ျမည္ၾကပါေသး၏ေလာ။ နားစြင့္ၾကေစခ်င္ပါသည္။ ယင္းေခါင္းေလာင္းသံမ်ားကို ဘာသာျခားတုိ႔၏ ဂစ္တာသံမ်ားႏွင့္ ၀တ္ျပဳသံမ်ားက လႊမ္းမုိးစ ျပဳေနေပၿပီ။ သတိမူလွ်င္ ျမဴေတာင္ ျမင္ႏုိင္ေပ၏တကား။ ႏုိင္ငံ့က်က္သေရေဆာင္ျဖစ္သည့္ ေရႊတိဂုံေစတီေတာ္ျမတ္ႀကီးသာ စကားေျပာႏုိင္ခဲ့လွ်င္ ``ေအာ္ ျမန္မာႏုိင္ငံသူ ႏုိင္ငံသားမ်ား မိစၧာဒိ႒ိမ်ား ေက်ာခ်ေနတာေတာင္ ဓားျပမွန္း မသိၾကဘဲကုိး၊ ဒါေတာင္ သာကီမ်ိဳးေဟ့ တုိ႔ဗမာလုိ႔ ေအာ္ၾကတုန္းရွိေသးတယ္၊ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား တေျဖးေျဖးနဲ႔ ပ႐ုတ္လုံးကဲ့သုိ႔ လုံးပါး ပါးေနသည္ကို မသိၾကသည္မွာ လက္ဖ်စ္ခတ္တီး အံ့ခ်ီးထုိက္ေပစြာ့´´ဟု ၿငီးတြားေပလိမ့္မည္။
ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားျဖစ္ၾကသည့္ မိမိတုိ႔ရဟန္းေတာ္မ်ားသည္ ``ေက်ာင္းသခၤန္း´´ မွာပင္ ကိန္းေအာင္း မေနဘဲ အျခားသူတုိ႔၏ လုပ္ကြက္ကိုလည္း ေက်ာ္၍ ၾကည့္တတ္ဖုိ႔ လုိေပသည္။ တစ္ကြက္ေနာက္က်လွ်င္ မိစၧာက်ားတုိ႔၏ ၀ါးမ်ိဳျခင္းကုိ ခံရမည္သာတည္း။ အႀကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၀ါးမ်ိဳခံရသည္ကုိပင္ က်ားစြယ္ကုိ ေၾကာက္ရေကာင္းမွန္း မသိေသး။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ၀ံသာႏုစိတ္ဓာတ္ ျပင္းထန္လွသည့္ ဆရာေတာ္တစ္ပါးက ``ငါတုိ႔က ခံစစ္ႏွင့္ ကစားေနရတာပါ၊ ဂုိးသြင္း မခံရေအာင္ မနည္းၾကိဳးစားေနရတယ္`` ၀မ္းနည္းသံႏွင့္ ျပာခဲ့ဖူးပါသည္။ မိစၧာဒိ႒ိပုဂၢိဳလ္မ်ား ကင္း၀င္သြားလွ်င္ေတာ့ မိမိတုိ႔အားလုံး လည္စင္းခံၾကဖုိ႔သာ ျပင္ၾကေပေတာ့။ ကိုယ့္ျခံစည္း႐ုိးကို လုံေအာင္ကာဖုိ႔ ၾကိဳးပမ္းၾကပါစုိ႔။
ယင္းအျမင္ေၾကာင့္ပင္ မိမိသည္ ကေလးသူငယ္မ်ားအတြက္ ဗုဒၶဘာသာယဥ္ေက်းမႈ သင္တန္းမ်ားကို မုံရြာ၊ ပခုကၠဴစသည့္ျမိဳ႕မ်ား၌ ဖြင့္လွစ္ပုိ႔ခ်ခဲ့ပါ၏။ ကေလးတရားပြဲမ်ားကုိလည္း ေဟာၾကားေပး ခဲ့၏။ ကခ်င္ျပည္နယ္ နမၼတီးျမိဳ႕သုိ႔ သြားေရာက္ၿပီး ကေလးမ်ားကုိ တရားေဟာသည့္အခါ တ႐ုတ္ႀကီး တစ္ေယာက္က ``လူငယ္ေကာင္းမွ လူႀကီးေကာင္းမွာ၊ လူႀကီး ေကာင္းမွ တုိင္းျပည္ေကာင္းမွာေပါ့၊ ဒါေၾကာင့္ ကေလးမ်ားကို တရားေဟာသင့္တယ္ဘုရား´´ ေလွ်ာက္ထားၿပီး ကေလးမ်ားအတြက္ မုန္႔ပဲသြားေရစာႏွင့္ ေဘာလ္ပင္ ဗလာစာအုပ္မ်ားကို လွဴဒါန္းခဲ့ေလသည္။ ဤ သည္ကား မိမိဦးစီးၿပီး ေဟာေျပာပုိ႔ခ်ေပးခဲ့သည့္ ရက္တုိ ``ဓမၼစကူးလ္´´ မ်ားပင္တည္း။ အမွန္တကယ္ကား ေရရွည္ စီမံကိန္းေရး ဆြဲၿပီး ``ဓမၼစကူးလ္´´မ်ားကုိ ရက္ရွည္ ပို႔ခ်သင့္ေပသည္။
တရားေဟာသည့္အခါ၌လည္း ဘာသာျခားမ်ားႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္ၿပီး လူမ်ိဳးကိုခ်စ္သည့္စိတ္၊ ဘာသာကုိ ခ်စ္သည့္ စိတ္မ်ား ထားရွိၾကဖုိ႔လုိအပ္ေၾကာင္းကိုလည္းေကာင္း၊ အမ်ိဳး ဘာသာ သာသနာကို ေထာက္ပံ့ႏုိင္္ဖုိ႔အတြက္ စီးပြားေရး ျဖစ္ထြန္းေအာင္လုပ္ဖုိ႔ လိုအပ္ေၾကာင္းကိုလည္းေကာင္း ေလာကီႀကီးပြားေရးတရားမ်ားကို ဦးစားေပးေဟာ၏။ ရွင္ ရဟန္းမ်ား သင္ယူေနၾကသည့္ ပရိယတၱိ ပညာေရးစနစ္ကိုလည္း ေခတ္ႏွင့္ အညီ ျပဳျပင္သင့္ေၾကာင္း ေ၀ဘန္အႀကံျပဳ၏။ ေရး၏။ ယင္းသုိ႔ေသာ လုပ္ရပ္ မ်ားေၾကာင့္ပင္ ပတ္၀န္းက်င္၏ အားေပး ေထာက္ခံမႈမ်ားကုိ ထုိက္သေလာက္ ရရွိခဲ့ပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ မေျပာပ ေလာက္ေသးပါ။




ဆန္းေဒးစကူးလ္ (Sunday School)

မိမိသည္ အသက္ ၃၅-ႏွစ္ေက်ာ္ေသာအခါမွသာ အႏွစ္ႏွစ္အလလက အိပ္မက္မက္ခဲ့သည့္ သီဟုိဠ္ကၽြန္းေခၚ သီရိလကၤာႏုိင္ငံသုိ႔ ဆုိက္ေရာက္ခဲ့ပါေတာ့သည္။ ကိုလံဘုိႏုိင္ငံတကာေလဆိပ္သုိ႔ ေရာက္ေရာက္ခ်င္း ေလဆိပ္အတြင္း၌ ဘုရားဆင္းတုတစ္ဆူကို ဖူးေမွ်ာ္ရ၏။ ထုိ႔ေနာက္ လမ္းတေလွ်ာက္ လမ္းဆုံလမ္းခြမ်ား၌လည္း ဘုရာဆင္းတုမ်ား၊ ေဗာဓိပင္မ်ားကို ေတြ႕ရျပန္၏။ ေဗာဓိပင္မ်ားကိုလည္း အထူးတလည္ အျမတ္တႏုိးထားၾက၏။ သီရိလကၤာႏိုင္ငံသားမ်ား၏ ျမတ္ဗုဒၶအေပၚ တေလးတစား တန္ဖုိးထားသည့္ စိတ္ကုိ အားရ ေက်နပ္မိပါသည္။
အစုိးရ႐ုံးးမ်ား၌လည္း ရဟန္းေတာ္မ်ားကို အထူးဦးစားေပး၍ လုပ္ေပးၾက၏။ တခါတရံ အစိုးရ႐ုံးသို႔ ေန႔ဆြမ္း စားခ်ိန္ ေရာက္သြားလွ်င္ ဆြမ္းေတာင္ ကပ္လွဴလုိက္ေသးပါသည္။ ဘတ္စ္ကားမ်ား၌လည္း ရဟန္း သံဃာေတာ္မ်ား အတြက္ အျမဲတန္း ၂-ေနရာစာ ေပးထားသည္ကုိ ေတြ႕ရျပန္၏။ ဂိတ္ေစာင့္ ရဲေဘာ္မ်ားသည္ ဘုန္းႀကီးရဟန္းမ်ားကုိ ေတြ႕လွ်င္ ပရိတ္ခ်ည္ကုိ ေတာင္းေလ့ရွိ၏။ ရဟန္းေတာ္မ်ား ပါ၀င္ေသာကားမ်ားကုိ စစ္ေဆး ေမးျမန္းျခင္း မလုပ္ဘဲ အလြယ္တကူပင္ ခြင့္ျပဳ၏။ အစုိးရ႐ုံးမ်ားကလည္း ဗုဒၶဘာသာ၀င္ မ်ားကုိ ဦးစားေပး ေနရာခ်၏။ ဥပုသ္ေစာင့္ခ်င္သူမ်ား ဥပုသ္ေစာင့္ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ လျပည့္ေန႔တိုင္းကို အစိုးရ႐ံုးပိတ္ရက္အျဖစ္ သတ္မွတ္ထား၏။ ညေနခင္းဆုိလွ်င္ ဘုန္းႀကီး ေက်ာင္းမ်ား၌ ေဗာဓိပင္ကုိ ပန္းဆီမီးတုိ႔ျဖင့္ ပူေဇာ္ၾက၏။ ဤသည့္ျဖစ္စဥ္မ်ားက သီရိလကၤာႏုိင္ငံ၏ ျမတ္ဗုဒၶအေပၚ အေလးအနက္ထားေၾကာင္း ေဖၚျပလ်က္ရွိေပသည္။


ထုိ႔အျပင္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ႏုိင္ငံတုိင္း နမူနာယူသင့္ေသာ စည္းမ်ဥ္းတစ္ခုရွိပါေသးသည္။ ယင္းမွာအျခားမဟုတ္။ သီရိလကၤာႏုိင္ငံ၏ အာဏာ အရွိဆုံးျဖစ္ေသာ သမၼတတစ္ေယာက္သည္ သမၼတျဖစ္သည္ႏွင့္တၿပိဳင္နက္ သမၼတအျဖစ္ ``က်မ္းသစၥာ´´ က်ိန္ဆုိရ၏။ က်မ္းသစၥာက်ိန္ဆုိၿပီးေသာ သမၼတအသစ္သည္ အႏုရာဓပူရၿမိဳ႕ရွိ မဟာေဗာဓိပင္ႏွင့္ ကႏၵီၿမိဳ႕ရွိ စြယ္ေတာ္တုိ႔ကုိ ဦးတုိက္ပူေဇာ္ ရျခင္း၊ သံဃာ့ဂုိဏ္း ၃-ဂိုဏ္းမွ ဂိုဏ္းခ်ဳပ္ဆရာေတာ္ႀကီးတုိ႔ကို ဦးတုိက္ပူေဇာ္ရ ျခင္းတုိ႔ေပတည္း။ ဤကား မျဖစ္မေန လုပ္ကုိလုပ္ရမည့္ စည္းမ်ဥ္းတစ္ခု ျဖစ္ပါသည္။
``အရင္းစစ္လွ်င္ အျမစ္ေျမက´´ ဆုိသကဲ့သို႔ ယင္းသုိ႔လွ်င္ ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံလုံးက မိမိတုိ႔ ဗုဒၶဘာသာကို အသက္တမွ် တန္ဖုိးထားျခင္း၏အေၾကာင္းမွာ သိရီလကၤာႏုိင္ငံအစုိးရ၏ ဆန္းေဒးစကူးလ္မ်ားေၾကာင့္ပင္ ျဖစ္ေပသည္။ ယင္း ဆန္းေဒးစကူးလ္ကုိ ၁၈၈၁-ခုႏွစ္၊ ေဖေဖၚ၀ါရီ ၁၃-ရက္ေန႔တြင္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံသား Henry Olcott ဟင္နရီေအာလ္ေကာ့ (သာသနာ့အလံကို တီထြင္သူ)က အခက္အခဲေပါင္းမ်ားစြာကို ေက်ာ္လႊားၿပီး ကိုယ့္အားကိုယ္ကိုးျဖင့္ စတင္၍ တည္ေထာင္ ခဲ့ပါသည္ (On 13th February 1881, the first Buddhist Sunday school was started at the Society’s premises in Maliban Street )။ ေနာက္ပုိင္းက်မွ ႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရက တာ၀န္ယူေဆာင္ရြက္ေလသည္။ ယခုဆုိလွ်င္ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀-ေက်ာ္ သြားေပၿပီ။ ယေန႔တုိင္းျပည္၌ အုပ္ခ်ဳပ္ေနၾကသည့္ သမၼတ၊ ၀န္ႀကီး၊ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားသည္ပင္ ယင္းဆန္းေဒးစကူးလ္ ေက်ာင္းဆင္းမ်ား ျဖစ္ၾကေပသည္။
ဆန္းေဒးစကူးလ္ ဟူသည္မွာ တနဂၤေႏြေန႔ တုိင္း ဗုဒၶ၀င္၊ ရာဇ၀င္၊ ယဥ္ေက်းမႈစသည္မ်ားကုိ အထူးသင္ေပးေသာ ေက်ာင္းျဖစ္ေပသည္။ ယင္းေက်ာင္းမ်ားသည္ ပုဂၢလိကပုိင္ မဟုတ္ၾက၊ ႏုိင္ငံေတာ္အစုိးရကုိယ္တုိင္က ပညာေရးစနစ္ကုိ သတ္မွတ္ေပးၿပီး စည္းမ်ဥ္းဥပေဒႏွင့္အညီ ဖြင့္လွစ္ထားေသာ ေက်ာင္းမ်ား ျဖစ္ေပသည္။ ေနရာကား ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမ်ား ပင္တည္း။ အခ်ိဳ႕ဘုန္းႀကီး ေက်ာင္းမ်ား၌ စြမ္းႏိုင္ေသာ ေက်ာင္းထုိင္ဘုန္းႀကီးမ်ားသည္ ဆန္းေဒးစကူးလ္၏ ေက်ာင္းအုပ္ ျဖစ္ၿပီး အနည္းငယ္ေသာေက်ာင္းမ်ားမွာေတာ့ ေက်ာင္းထုိင္ဘုန္းႀကီးမ်ားက ပံ႔ပိုးမႈ အပိုင္းေလာက္သာ တာ၀န္ယူ ၾကပါ သည္။ ဤအခ်က္ကုိ ေထာက္ဆ၍ ကေလးသူငယ္မ်ားကုိ သင္ေပးႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ ဘုန္းႀကီးမ်ားကိုယ္တုိင္က ေလာကီ ေလာကုတ္ စြယ္စုံတတ္ဖုိ႔လုိသည္ဆုိသည္ကုိ သတိမူသင့္၏။

ယင္းဆန္းေဒးလ္ေက်ာင္း၌ လူပုဂၢိဳလ္မ်ား ဆရာ, ဆရာမ ျဖစ္ဖုိ႔အတြက္ ဆရာျဖစ္သင္တန္းဟူေသာ သီးသန္႔ စာေမးပြဲတစ္ခုကို ေျဖဆိုၾကရေသး၏။ ယင္းစားေမးပြဲကုိ ေအာင္ျမင္မွသာ မ်ားေသာအားျဖင့္ ဆရာျဖစ္ၾကပါသည္။ ဆန္းေဒးစကူးလ္၌ သင္ေပးၾကေသာ ဆရာ/ ဆရာမတုိ႔သည္ကား ေစတနာ့၀န္ထမ္းတုိ႔သာတည္း။
ယင္းဆရာျဖစ္သင္တန္း၌ -----
၁။ ကုသုိလ္ကံ အကုသုိလ္ကံ၊ ကုသုိလ္ အကုသုိလ္ကံတုိ႔၏ အက်ိဳးတရား၊
၂။ ခႏၶာ၊ အာယတန၊ ဓာတ္၊ သစၥာ၊
၂။ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ ၊ သမထ ၀ိပႆနာတုိ႔ျဖစ္ပါသည္။
သိရီလကၤာႏုိင္ငံရွိ ကေလးသူငယ္မ်ားသည္ အစိုးရေက်ာင္းမ်ား၌ ၅-ႏွစ္အရြယ္မွ စတင္ၿပီး ပညာသင္ယူရ သကဲ့သုိ႔ ဆန္းေဒးစကူးလ္၌လည္း (၅)ႏွစ္အရြယ္မွပင္ စတင္ၿပီး ပညာသင္ယူၾကရၿပီး ဆန္းေဒးစကူးလ္ကို အစိုးရေက်ာင္း မ်ားႏွင့္ တူညီစြာပင္ အတန္းမ်ားကုိ သူ႕အဆင့္ႏွင့္သူ ခြဲျခားထားပါသည္။ အစုိးရေက်ာင္းမ်ားက သူငယ္တန္းဆုိလွ်င္လည္း ဆန္းေဒးစကူးမ်ားမွာလည္း သူငယ္တန္းပင္ျဖစ္သည္။
ဆန္းေဒးစကူးလ္ကုိ - - -
၁။ သူငယ္တန္း (primary)၊
၂။ ၁-တန္းမွ ၁၀-တန္း (Grade 1 to Grade 10)၊
၃။ ေနာက္ဆုံးအဆင့္ ၁၊ အဆင့္၂ (final 1. 2) ဟု အတန္းေပါင္း ၁၃-တန္း ခြဲျခားၿပီး သင္ၾကားေပးပါသည္။
ျပ႒ားန္းထားသည့္ စာေပမ်ားမွာ ငါးရာ့ငါးဆယ္လာ ဇာတ္ေတာ္မ်ား၊ ဓမၼပဒလာ ဘုရားလက္ထက္က အျဖစ္ အပ်က္မ်ား၊ ယင္းအေၾကာင္းကို ေရးထားသည့္ ကဗ်ာမ်ား၊ ပါရမီ ၁၀-ပါး အေၾကာင္း၊ ဒါန သီလစေသာ ပုညကိရိယ၀တၳဳ ၁၀-ပါးတုိ႔၏ အဓိပၸါယ္၊ ဘုရားျဖစ္ေတာ္စဥ္ ဗုဒၶ၀င္အေၾကာင္း၊ ပရိတ္ႀကီးပါဠိႏွင့္ အဓိပၸါယ္၊ အဘိဓမၼာ သေဘာအဓိပၸါယ္၊ သုတၱနိပါတပါဠိလာ မွတ္သားဖြယ္တရားမ်ား၊ သီရိလကၤာ ဗုဒၶဘာသာသမုိင္း၊ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ေရွးေဟာင္း ယဥ္ေက်းမႈ ဗိသုကာအေၾကာင္း၊ ေရွးဘုရင္တုိ႔၏ေအာင္ပြဲႏွင့္ စစ္သူႀကီးမ်ား၏ အစြမ္းသတၱိစသည္တုိ႔ကို ေဖၚျပထားသည့္ ရာဇ၀င္မ်ား ၊ ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာႏွင့္ မဟာယာနဗုဒၶဘာသာတုိ႔၏ ကြဲျပားျခားနားပုံတုိ႔ ျဖစ္ပါသည္။ ယင္းျပ႒ာန္းစာတုိ႔ကို အတန္း အားေလ်ာ္စြာ သူ႔အဆင့္ႏွင့္သူ ခြဲျခားၿပီး သင္ၾကားေပးပါသည္။
ယင္းျပ႒ာန္းစာတုိ႔ကို မိခင္ဘာသာျဖစ္သည့္ ဆင္ဟာလဘာသာႏွင့္ သင္ၾကားေပး၏။ အဂၤလိပ္စာကိုလည္း သင္ေပး၏။ တခ်ိဳ႕ဆန္းေဒးစကူးတုိ႔၌ အဂၤလိပ္စာဒီပလုိမာတန္းကိုပင္ ဖြင့္လွစ္ထား၏။ အတန္းတိုင္းအတြက္ သင္႐ိုးျပဌာန္း စာအုပ္ ေတြကိုလည္း သာသနာေရး၀န္ႀကီးဌာနက ႐ိုက္ႏွိပ္ထုတ္ေ၀ၿပီး အခမဲ့ျဖန္႔ေ၀၏။ ယင္းဆန္းေဒး စကူးလ္စာေမးပြဲကုိ သာသနာေရး၀န္ႀကီးဌာနကပင္ တာ၀န္ယူၿပီး ဒီဇင္ဘာလ ပထမပတ္မွာ က်င္းပေပးပါသည္။



ေက်ာင္းတက္ပုံအစီအစဥ္

ေက်ာင္းသူ/ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ တနဂၤေႏြေန႔ေရာက္ၿပီဆုိလွ်င္ နံနက္ (၇) နာရီေလာက္ မွစၿပီး ေက်ာင္းသုိ႔ လာၾက၏။ ေက်ာင္းတက္သည့္အခါ အထက္ေအာက္ ႏွစ္ခုစလုံး အျဖဴေရာင္၀တ္စုံမ်ားကို ႐ုိးရာဓေလ့အတုိင္း ၀တ္ ဆင္ၾကရ၏။ အေၾကာင္၊ အက်ား အေရာင္မ်ိဳးစုံႏွင့္ ေခတ္ဆန္ဆန္အ၀တ္အစားမ်ားကို မ၀တ္ၾကရပါ။ ႏုိင္ငံေတာ္ အစုိးရကလည္း SundaySchool ၀တ္စံုဆိုၿပီးေတာ့့ သီးသန္႔သတ္မွတ္ေပးထား၏။ ေယာက်္ားေလးမ်ားအတြက္လည္; ကတံုး လက္ရွည္ ရွပ္အက်ႌအျဖဴႏွင့္ လံုခ်ည္အျဖဴျဖစ္ၿပီး မိန္းကေလးမ်ား အတြက္မွာ Halfဆာရီဆိုသည့္ ႐ုိးရာ အျဖဴ၀တ္စံု ျဖစ္ပါသည္။
ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းသုိ႔ ေရွးဦးစြာ ေရာက္ရွိလာၾကေသာ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ားက ေက်ာင္း၀င္းအတြင္းရွိ ပန္းပင္မ်ားမွ ပန္းမ်ားကို ခူး၊ ၿပီးေတာ့ ေရးေဆးၾက၏။ တခ်ိဳ႕က မိမိတို႔အိမ္မွပင္ ပန္း၊ အေမႊးတုိင္၊ ဖေယာင္း တုိင္တုိ႔ကုိ ယူေဆာင္ခဲ့ၾက၏။ ယင္းပန္း၊ အေမႊးတိုင္၊ ဖေယာင္းတုိင္၊ ေသာက္ေတာ္ေရစသည္တုိ႔ကုိ ေဗာဓိပင္အနီးရွိ ပန္းတင္ခုံေပၚမွာ စီထားၾကသည္။
စာသင္ခန္းသုိ႔ မ၀င္မီ နံနက္ ၈-နာရီ ၃၀ မိနစ္မွာ ၾသ၀ါဒခံယူပြဲကုိ က်င္းပေသး၏။ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသား အားလုံး ေဗာဓိပင္ေရွ႕မွာ စီတန္းၿပီး အတန္းလိုက္ ရပ္ၾကရ၏။ အလွည့္က်ျဖစ္သည့္ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသား ၁၀-ေယာက္၊ ၁၅-ေယာက္ခန္႔က အေမႊးတိုင္၊ ပန္းျခင္းတုိ႔ကုိ တန္းစီ ယူေဆာင္လာၿပီး ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားတုိ႔အား တစ္ေယာက္ခ်င္း လက္ႏွင့္ ထိေစ၏။ ျပီးမွ ေဗာဓိပင္ရင္းရွိ ႐ုပ္ပြားဆင္းတုေတာ္ေရွ႕မွာ ပူေဇာ္ၾကပါသည္။
ထုိသုိ႔ ဘုရားကုိ ပူေဇာ္ၿပီးေသာအခါမွသာ ေက်ာင္း၌ သီတင္းသုံးေနသည့္ ရဟန္းတစ္ပါးပါးထံ ငါးပါးသီလကို ခံယူေဆာက္တည္ၾကပါသည္။ ထုိ႔ေနာက္ ရဟန္းေတာ္ႏွင့္ ေက်ာင္းအုပ္ဆရာက ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ားကုိ ၾသ၀ါဒ စကားမ်ားကို ေျပာၾကားပါသည္။ (ယင္းၾသ၀ါဒခံယူသည့္ အခန္းအနားမွာ အခ်ိန္ ၄၅-မိနစ္ခန္႔ေလာက္ ၾကာ၏။) ၿပီးမွ စာသင္ခန္းအတြင္းသို႔ ၀င္၍ စာသင္ၾကရပါသည္။
ေန႔မြန္းတည့္ခါနီး ၁၁- နာရီအခ်ိန္မွာ အားလပ္ခ်ိန္ ၁၀-မိနစ္ခန္႔ အနားေပးျပီး ေပါင္မုန္႔၊ လက္ဘက္ရည္စေသာ မုန္႔ပဲသြားေရစာတုိ႔ကုိ ေ၀ငွပါသည္။ ထုိမုန္႔ပဲသြားေရစာမ်ားကုိ အလွဴရွင္ရွိလွ်င္ အလွဴရွင္က၊ အလွဴရွင္မရွိလွ်င္ ေက်ာင္း ထုိင္ဘုန္းႀကီးမ်ားက ေကၽြးေမြးၾကပါသည္။ ထုိ႔ေနာက္ စာသင္ခန္းသို႔ ျပန္၀င္ၾကၿပီး ေန႔လည္ ၁၂-နာရီ မိနစ္ ၃၀-အခ်ိန္က်မွ သင္ၾကားမႈအစီစဥ္အားလုံး ၿပီးဆုံးသြားပါသည္။
သင္တန္းၿပီးဆုံးခ်ိန္မွာ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ားသည္ စာသင္ခန္းထဲမွပင္ ေဗာဓိပင္ရွိရာဘက္ကို မ်က္ႏွာမူၿပီး ေရွးဦးစြာ ေမတၱာပုိ႔၊ ထုိ႔ေနာက္မွ ေဗာဓိပင္ကို ပူေဇာ္ၾကရပါသည္။ ယင္းသုိ႔ ပူေဇာ္ၿပီးေသာအခါမွသာ စာသင္ခန္းတြင္းမွ အားလုံး ထြက္ခြါၾကရပါသည္။


ခုိင္မာသည့္ အေျခခံအုတ္ျမစ္

သိရီလကၤာရွိ ကေလးမ်ားသည္ ဤကဲ့သုိ႔ ဘုရားရွိခုိး၊ ၾသ၀ါဒခံယူ၊ ဗုဒၶစာေပမ်ားကို သင္ၾကရသည္မွာ တစ္ပတ္ မဟုတ္၊ တစ္လမဟုတ္၊ တစ္ႏွစ္ မဟုတ္၊ ႏွစ္ေပါင္း ၁၃- ႏွစ္။ ယင္းကဲ့သုိ႔ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ဗုဒၶတရားႏွင့္ ထိေတြ႕ေနၾကရကား ကေလးမ်ား၏ ဘာသာကုိခ်စ္တဲ့စိတ္ လူမ်ိဳးကုိခ်စ္တဲ့စိတ္မွာ ဦးေခါင္းထဲမွာ သံမိႈႏွက္သကဲ့သုိ႔ ဆြဲျမဲသြား ပါေတာ့သည္။ ဗုဒၶ၀ါဒ၏ အေျခခံ အုတ္ျမစ္မွာလည္း ခုိင္မာသြားပါေတာ့သည္။
ကေလးမ်ားသည္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားႏွင့္ ဆရာမ်ား၏ ၾသ၀ါဒမ်ားကုိလည္း နာယူၾကရကား ဗုဒၶဘာသာ၀င္ က်င့္၀တ္ကိုလည္း ကၽြမ္းက်င္၏။ ဗုဒၶ၀င္ကို သင္ၾကားထားၾကရကား ဘုရားျဖစ္စဥ္ႏွင့္ ဘုရားေလာင္း စိတ္ဓာတ္ကုိလည္း ခေရေစ့တြင္းက် သိ၏။ သမုိင္းျဖစ္စဥ္တုိ႔ကုိလည္း မွတ္သားၾကရေသာေၾကာင့္ အမ်ိဳး ဘာသာ သာသနာကိုလည္း ခ်စ္၏။ ထိုအေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ ကေလးသူငယ္မ်ား၏ ဘာသာေသြးကား ရဲရဲေတာက္ ေနေပၿပီ။ အဘယ္ကဲ့သို႔ေသာသူမွ ဘာသာကူးေျပာင္းေအာင္ မစြမ္းႏုိင္ေတာ့ေပ။
ထုိ႔ေၾကာင့္ သီရိလကၤာ၌ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာေနဖူးေသာ ျမန္မာဘုန္းႀကီးတစ္ပါးက ဤကဲ့သို႔ ေျပာဖူးေလသည္။ ``သိရိလကၤာရွိ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ကေလးသူငယ္မ်ားဟာ ဘာသာေျပာင္းတယ္ဆုိတာ မရွိဘူး မၾကးဘူးေသးဘူး၊ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိရင္ ကေလး ဘ၀က စတင္ၿပီး အေျခခံ ဗုဒၶစာေပမ်ားကို စနစ္တက် သင္ယူခဲ့ရသည့္အတြက္ ဗုဒၶဘာသာရဲ႕တန္ဖုိးကို ကိုယ္ကုိယ္တုိင္ သိရွိေနၾကၿပီေလ၊ ဒီေတာ့ ကိုယ့္ဗုဒၶဘာသာကုိ ဘယ္ေသာအခါမွ ေက်ာမခုိင္းေတာ့´´တဲ့။
ႏုိင္ငံေတာ္အစုိးရကလည္း ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ားကုိ ဆန္းေဒးစကူးလ္သို႔ မျဖစ္မေန တက္ေရာက္ သင္ၾကားၾကရမည္ဟု စည္းမ်ဥ္းထုတ္ထား၏။ အလြန္ေကာင္းေသာ စည္းမ်ဥ္းတည္း။ ယင္းဆန္းေဒးစကူးလ္ကုိ ႏုိင္ငံ့အႀကီးအကဲ သမၼတတုိင္းက အားေပးၾကပါ၏။ ယခုလက္ရွိ သမၼတ Mahinda Rajapaksha က ပို၍ အားေပး၏။
ယင္းဆန္းေဒးစကူးလ္ ေအာင္လက္မွတ္ကုိလည္း အထူးဦးစားေပး၏။ အစုိးရ႐ုံးမ်ား၌ အလုပ္ေလွ်ာက္ သူတုိ႔သည္ ထုိဆန္းေဒးစကူးလ္ ေအာင္လက္မွတ္ကို ျပၾကရပါသည္။ အကယ္၍ မျပႏိုင္လွ်င္ အလုပ္ရရွိဖုိ႔ မလြယ္ကူေပ။ တခ်ိဳ႕ ပုဂၢလိက ကုမၸဏီမ်ားသည္ပင္ ယင္းေအာင္လက္မွတ္မရွိလွ်င္ လုံး၀ လက္မခံေပ။ ဆန္းေဒးစကူးလ္ ေအာင္လက္မွတ္မွာ ဤမွ်ေလာက္ အေရးပါလွပါသည္။

လွည္း၀င္႐ုိးသံ တညံညံ၊ ဓမၼစကူးလ္ေပါင္း

``လွည္း၀င္႐ုိးသံ တညံညံ ပုဂံဘုရားေပါင္း``ဟုေၾကြးေၾကာ္ေနသည့္ အမိျမန္မာျပည္ႀကီး၌ စနစ္တက် ပုိ႔ခ်ေနေသာ ဓမၼသင္တန္းေက်ာင္းမ်ား မည္မွ်ေလာက္ရွိသနည္း၊ အကဲခတ္ၾကည့္ေစခ်င္ပါသည္။ တခ်ိဳ႕ေနရာမ်ား၌ ရက္တုိသင္တန္းေက်ာင္းမ်ားကေတာ့ ထင္ထင္ရွားရွား ရွိေပသည္။ သို႔ေသာ္ ရက္ရွည္သင္တန္းေက်ာင္းမ်ားကား နည္းပါးလွ၏။ ယင္းသုိ႔နည္းပါးလွသည့္အတြက္ တခ်ိဳ႕ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ရင္ေသြးငယ္မ်ားသည္ ဘာသာေရး အေျခခံ အားနည္းၾကရကား ဘာသာျခားႏွင့္ အိမ္ေထာင္ျပဳၿပီး ဘာသာျခားဘက္သုိ႔ ကူးေျပာင္းသြားၾကသည္ကုိ ၀မ္းနည္းစြာ ေတြ႕ခဲ့ရဖူးပါသည္။
ေစတီပုထုိးမ်ား၌ ေညာင္ပင္ေပါက္လွ်င္ ေစတီပုထိုးမ်ား ၿပိဳပ်က္ၾကသကဲ့သုိ႔ မိမိတို႔ျမန္မာ ျပည္ႀကီး၌ ဘာသာ ျခားမ်ား တိုးပြားလာလွ်င္ ေစတီပုထုိးမ်ား မ်က္ႏွာေတာ္ ညွဳိးေတာ္မူရမည့္အေျခ အေနႏွင့္ ရင္ဆုိင္ရေပမည္။ ဤျဖစ္စဥ္ကို အစဥ္ေတြးလ်က္ ယခုအခ်ိန္မွစၿပီး ဓမၼသင္တန္းေက်ာင္း (သို႔မဟုတ္) ဓမၼစကူးလ္မ်ားကုိ မိမိတို႔ တတ္စြမ္းသမွ် ဖြင့္လွစ္ တည္ေထာင္သင့္လွေပသည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ ၀ံသာႏုစိတ္ဓာတ္ ကိန္းေအာင္းေနသည့္ ဒကာႀကီး တစ္ေယာက္က ``တပည့္ေတာ္တုိ႔ရပ္ကြက္မွာ တပည့္ေတာ္တုိ႔ ငယ္ငယ္တုံးက ဗုဒၶဘာသာ၀င္က ရာခုိင္းႏႈန္း ၈၀- ေလာက္ ရွိတယ္၊ အခုၾကေတာ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္က ရာခုိင္းႏႈန္း ၃၀-ေလာက္ပဲ ရွိၿပီး ဘာသာျခားေတြက ပုိမ်ားေနတယ္ဘုရား``ဟု မိမိကုိ ေလွ်ာက္ထားဖူးပါသည္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ႀကီး၌ ဤကဲ့သုိ႔ျဖစ္ေနေသာ ရက္ကြက္မ်ား မည္၍မည္မွ်ေလာက္ ရွိေနဦးမည္မသိ။ ေသခ်ာမႈရွိသည္ကေတာ့ ဘာသာျခားမ်ား တုိးပြားလာေနျခင္းပင္တည္း။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ဤအခ်က္ကိုေကာင္းေကာင္းသိရကား ျမန္မာျပည္အနာဂတ္အေရးကို ေသြးေအးေအး မေနတတ္သည့္ အမရပူရၿမိဳ႕ မဟာဂႏၶာ႐ုံဆရာေတာ္ႀကီးက ဤကဲ့သုိ႔ မွာတမ္းေတာ္ ေျခြခဲ့ပါသည္။
`` ဒို႔ေျမဌာနီ ေရွးခါဆီ၀ယ္၊ မေထရ္အေပါင္း၊ စံရာေက်ာင္းမွ၊ ၿငိမ့္ေညာင္းသာယာ၊ မိန္႔အာဏာ ကုိ၊ ရပ္ရြာလူမ်ား၊ လြန္ေလးစားခဲ့၊ ခုကားသုိ႔ႏွယ္၊ မဟုတ္ကြယ္၍၊ နယ္ပယ္ေပါက္ဖြား၊ အမ်ိဳးသားတုိ႔၊ ဘုန္းဘုရား ေက်ာင္းတြင္၊ စာမသင္ေတာ့။
ဤသည့္တုိင္းသာ၊ ႏွစ္ေပါင္းၾကာလွ်င္၊ ျမန္မာတုိင္းဖြား၊ အမ်ိဳးသားတုိ႔၊ ဘုရားကုိစြန္႔၊ တရားစြန္႔ ၍၊ စြန္႔လိမ့္မွန္စြာ၊ ျမတ္သံဃာတည္း၊ သုိ႔အတြက္မ်ားျပား၊ ဘုန္းဘုရားတုိ႔၊ တရားကိုယ္က်င့္၊ လုံေအာင္က်င့္၍၊ မလင့္ေစရ၊ ကိုယ့္ေဒသ၌၊ သိပၸ၀ိဇၨာ၊ ျပသင့္ရာကုိ၊ ေကာင္းစြာပုိင္ပုိင္၊ ျပသႏုိင္မွ၊ ဘုန္းလႈိင္ေဟာျပ၊ ၾသ၀ါဒကုိ၊ စိတ္ကၾကည္ျဖဴ၊ လိုက္နာယူလ်က္၊ ကိုယ္မူႏႈတ္ေျပာင္း၊ စိတ္လည္း ေကာင္း၍၊ ေနာက္ေႏွာင္းသာသနာ၊ ျပည္ျမန္မာသည္၊ ရွည္ၾကာေနသုိ႔၊ ထြန္းမည္ကုိ႔´´။
အၾကင္အခါ၌ ျမန္မာျပည္အ၀ွမ္းမွာ ``လွည္း၀င္႐ုိးသံ တညံညံ၊ ဓမၼစကူးလ္ေပါင္း´´ဟု ေၾကြးေၾကာ္ႏုိင္၏။ ထုိအခါ၌ နတ္ရြာစံသြားေလၿပီျဖစ္ေသာ ဘုရင္မင္းျမတ္ အေနာ္ရထာက အထက္ေကာင္းကင္ယံ နတ္ျပည္မွတဆင့္ ျဗဟၼာ့ျပည္တုိင္ေအာင္ ``အုိသူေတာ္ေကာင္းတုိ႔ ျမန္္မာျပည္ႀကီးကို ၾကည့္ၾကကုန္ေလာ၊ အရွင္အရဟံရဲ႕ၾသ၀ါဒကုိခံယူၿပီး ငါကုိယ္ေတာ္တုိင္ ခ်ခဲ့တဲ့ ဓမၼအုတ္ျမစ္ေပၚမွာ ရဟန္းရွင္လူျပည္သူမ်ားဟာ ႀကီးမားေသာ ဓမၼအေဆာက္အဦးႀကီးကုိ အဆင့္ဆင့္ တည္ေဆာက္ေနၾကတယ္ကြယ္၊ ငါကုိယ္ေတာ္ အားရေက်နပ္လွပါဘိ၊ ဒါမွ ဒုိ႔တုိင္း ဒုိ႔ျပည္၊ ဒုိ႔ျမန္္မာျပည္ ျဖစ္ေပသကြယ္``ဟု အားရပါးရ ေကာင္းခ်ီးႏုေမာ္ သာဓုေခၚေနမည္မွာ ေျမႀကီး လက္ခတ္ မလြဲသာတည္း။

အရွင္ေဒ၀ိႏၵာဘိ၀ံသ
သီတဂူကမၻာ့ဗုဒၶတကၠသုိလ္
(၀၁၊ ၀၆၊ ၂၀၀၉)

(မိမိသည္ ဤေဆာင္းပါးကို ကိုလံဘုိျမိဳ႕ SriJayatiladaramayaေက်ာင္းမွ သီရိလကၤာႏုိင္ငံသား အရွင္ဓမၼနႏၵကို ေမးျမန္း၍လည္းေကာင္း၊ http://en.wikipedia.org/ wiki/ Buddhism_in _Sri_Lanka/ ႏွင့္ http://www.bps.lk/wheels_library/wh_281.html#_Toc159679743 ဟူေသာ Website ကုိ ၾကည့္၍လည္းေကာင္း မွတ္တမ္းတင္ ေရးထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ဤေဆာင္းပါးကုိ မည္သည့္စာေစာင္ မဂၢဇင္း၌မဆုိ ထည့္ႏုိင္ပါသည္။)